Oznaczenie chlorków (Cl-) w dobowej zbiórce moczu (DZM), stosowane jest w badaniu równowagi elektrolitowej i kwasowo-zasadowej oraz w monitorowaniu leczenia tych zaburzeń. Wynik podawany jest w mmol chlorku na dobę. Cl- jest głównym anionem płynu pozakomórkowego, jego stężenie zależy głównie od podaży Cl- w diecie oraz utraty Cl- w moczu lub z wydzielinami i wydalinami przewodu pokarmowego. Stężenie Cl- jest skorelowane ze stężeniem jonów sodowych (Na+) - zmiany stężenia Na+ pociągają zmiany stężenia Cl-. Oba jony powinny być oznaczane równocześnie, gdyż, przykładowo, stężenie Cl- może być uznane za wysokie, gdy towarzyszy niskiemu stężeniu Na+. Znajomość stężenia obu jonów jest również konieczna do obliczenia luki anionowej. Stężenie Cl- wykazuje natomiast odwrotną zależność od drugiego ważnego anionu – dwuwęglanu, HCO3-. Stężenie Cl- wzrasta wraz ze spadkiem stężenia dwuwęglanu np. w przypadku biegunki, a jest niskie przy nadmiarze dwuwęglanu, w przypadku wymiotów. Pomiar Cl- w moczu jest wykonywany zamiast oznaczenia Na+ w moczu u chorych podejrzanych o odwodnienie. Stężenie Cl- w moczu mniejsze niż 25 mmol/l świadczy o zatrzymywaniu jonów przez nerkę. Wydalenie jonów sodowych i chlorkowych w moczu powinno być proporcjonalne. Jednakże oznaczenie Cl- jest bardziej wiarygodne w przypadku metabolicznej zasadowicy w gwałtownych wymiotach (nadmierna utrata Na+ z HCO3- w moczu zasadowym) i przy podawaniu leków z ujemnym ładunkiem. Spadek stężenia Cl- następuje: w przypadku wymiotów, drenażu soku żołądkowego, przy stosowania diuretyków, w zasadowicy metabolicznej. Do wzrostu stężenia dochodzi m.in. w hipernatremii i kwasicy metabolicznej, głównie pochodzenia kanalikowego.
- Materiałem do badań jest mocz z dobowej zbiórki (DZM).
Sposób przeprowadzenia dobowej zbiórki moczu:
1. Przygotować czyste naczynie o objętości 2-3 litrów.
2. Zbiórkę moczu rozpoczynamy rano w dniu poprzedzającym badanie. Mocz ranny, po nocy oddać do toalety.
3. Od tej pory każdą porcję moczu zbierać do przygotowanego naczynia, łącznie z poranną porcją moczu dnia następnego.
4. Zebrany mocz dokładnie wymieszać. Zmierzyć objętość i dostarczyć ok. 100- 200 ml moczu do laboratorium.
5. Naczynie opisać: imię, nazwisko, objętość całej zbiórki moczu, czas rozpoczęcia i zakończenia zbiórki.
Pojemnik ze zbieranym moczem podczas dobowej zbiórki należy przechowywać w chłodnym i zaciemnionym miejscu.
Czas oczekiwnaia na wynik - tego samego dnia