Amylaza jst enzymem rozkładającym skrobię, który jest wytwarzany przez trzustkę i gruczoły ślinowe.
Kliniczne zastosowanie pomiarów w moczu alfa-amylazy, polega na różnicowaniu ostrego zapalenia trzustki od innych przyczyn ostrego brzucha. W ostrym zapaleniu trzustki aktywność amylazy w krwi gwałtownie wzrasta w ciągu 24-48 godzin i normalizuje się po 3-4 dniach od ustąpienia objawów. Istotny diagnostycznie jest trzykrotny wzrost amylazy, a mimo tego za wartość decyzyjną przyjmuje się wzrost o 50%, co osłabia swoistość i czułość diagnostyczną oznaczenia.
α -Amylaza w moczu ulega podwyższeniu równolegle do zwiększonej aktywności enzymu w surowicy, aczkolwiek, szczególnie w stanach ostrych, można oczekiwać przesunięć w czasie ocenianych na 6-12 godzin. Wzrost amylazy jest istotny klinicznie również w chorobach przewodów wyprowadzających trzustki, uszkodzeniach mechanicznych trzustki, ostrych stanach związanych z przewodami żółciowymi, zwiększoną przepuszczalnością jelitową i innych.
Równoległego wzrostu nie obserwuje się w przypadku niewydolności nerek i w przypadku makroamylasemii. Obniżenie alfa amylazy w moczu przy przewlekłej hiperamylazemii wskazuje na występowanie makroamylazy we krwi, która nie przechodzi do moczu. W przypadku diagnostyki makroamylasemii stężenie amylazy w moczu odnosi się do kreatyniny.