Badanie ogólne moczu jest podstawowym badaniem wykonywanym dla rozpoznania chorób nerek i dróg moczowych oraz określenia wewnątrzustrojowych przemian metabolicznych.  Pozwala na wstępną ocenę czynności nerek i organów, w których choroba powoduje jakościowe i ilościowe zmiany w składzie moczu. Badanie ogólne moczu obejmuje m.in. takie parametry jak pH, ciężar właściwy i białko (albumina). Nieprawidłowe wyniki mogą wskazywać na zespół nerczycowy, stany zapalne nerek lub zakażenia bakteryjne dróg moczowych. Obecność leukocytów, erytrocytów lub azotynów w moczu, stwierdzana w stanach zapalnych i infekcjach dróg moczowych,  wymaga dodatkowej oceny mikroskopowej. Występowanie erytrocytów w moczu może wskazywać na skazę krwotoczną lub kamicę nerkową. Obecność  glukozy, bilirubiny, ketonów, urobilinogenu stanowią cenną informację o zaburzeniach metabolicznych i fizjologicznych organizmu w cukrzycy, chorobach wątroby, niedokrwistości hemolitycznej oraz zaburzeniach gospodarki lipidowej.

POZYSKIWANIE MOCZU
Przed planowanym badaniem należy zaniechać dużych wysiłków fizycznych, długotrwałych marszów.
Jeżeli jest to możliwe, należy odstąpić od badania moczu w okresie menstruacyjnym i okołomenstruacyjnym.
Przynajmniej dzień przed badaniem należy powstrzymać się od stosunków płciowych.
Przed badaniem pacjent powinien zachować dotychczasową dietę.
Zaleca się wykonać badanie przed leczeniem lub po ewentualnym odstawieniu leków mogących wpłynąć na poziom mierzonego składnika, o ile nie zaburza to procesu terapeutycznego.
Przed pobraniem moczu wymagana jest dokładna toaleta zewnętrznych narządów sąsiadujących z ujściem cewki moczowej.
Mocz pozyskujemy z pierwszej porannej mikcji, ze środkowego strumienia.
Do pobrania moczu wykorzystujemy czysty, jednorazowy pojemnik przeznaczony do tego celu.
W przypadku niemowląt mocz należy pobrać do specjalnego plastikowego woreczka, zakupionego w aptece.

Pobieranie środkowego strumienia moczu
Pierwsza porcję moczu z porannej mikcji oddać do toalety. Bez przerywania mikcji około 50-100 ml moczu oddać do wcześniej przygotowanego jednorazowego jałowego pojemnika.
Końcową porcje mikcji oddać do toalety. Pojemnik z moczem szczelnie zamknąć i niezwłocznie dostarczyć do Laboratorium.